در مقاله ای در سال ۹۴ به نقل از انجمن و پژوهشگاه‌های معتبر انرژی جهان ، چالش آینده بشر را انرژی نام بردم. در این نوشتار به سیاستهای جهان در قبال انرژی می پردازیم و در ادامه به ۴ کاربردی از انرژی که می تواند چالشهای اصلی کشور ما را در مقطع کنونی حل کند اشاره می کنیم.
در کنفرانس (COP28) در دبی، ۱۳۰ کشور متعهد شدند تا سال ۲۰۳۰ ظرفیت جهانی انرژی‌های تجدیدپذیر را سه برابر و نرخ بهره‌وری انرژی را دو برابر کنند. این تعهد با هدف محدود کردن گرمایش جهانی به ۱.۵ درجه سانتی‌گراد بالاتر از سطح پیشاصنعتی صورت گرفت. چین در سیاستهای آتی خود می خواهد به سهم ۸۰ درصدی از سبد انرژی غیر فسیلی در سال ۲۰۶۰ برسد.هند در سال گذشته میلادی ۴ میلیارد دلار در حوزه انرژی تجدید پذیر ،سرمایه خارجی جذب کرده است. اتحادیه اروپا از سال ۲۰۲۶ نصب پنل در همه ساختمانهای جدید را الزامی کرده و استرالیا تا سال ۲۰۳۰ قرار است ۸۳درصد انرژی خود را از منابع تجدید پذیر تامین کند.اما به راستی انرژی خورشیدی چیست و چرا اینقدر برای کشور میتواند راهگشا باشد و آیا انرژی خورشیدی فقط وسیله تولید برق است یا فراتر از آن است. در ادامه به بررسی این سوال راهبردی می‌پردازیم.
حل مشکل کم آبی و مشکلات فرونشست و کشاورزی
فرونشست زمین باعث آسیب به زیرساخت‌ها، ساختمانها، و منابع آبی شده و خطرات جانی و اقتصادی وحشتناکی به همراه دارد. همچنین محیط زیست را تخریب کرده و موجب مهاجرت و ناپایداری اجتماعی میشود. از لحاظ زیست محیطی و زمین شناسی فرونشست به عنوان آخرین و غیرقابل برگشت‌ترین (تقریبا ۵۰ هزار سال )مرحله از فرآیند بیابان‌زایی شناخته میشود. فرونشست زمین، که در اثر برداشت بی‌رویه از آب‌های زیرزمینی و یا عوامل دیگر رخ میدهد، نشان‌دهنده وخیم‌ترین آسیب به محیط زیست و کشاورزی است. مهمترین عامل فرونشست تخلیه آب از آبخوانهای طبیعی است. بزرگترین مصرف کننده آب بخش کشاورزی است. برای مثال به نقل از رییس سابق سازمان محیط زیست، با هزینه ای بیش از ۴۰۰ میلیون دلار در سال پروژه شیرین سازی و انتقال آب دریا به اصفهان را در پیش گرفتیم، در حالی که ارزش کل محصولات کشاورزی اصفهان کمتر از ۱۵۰ میلیون دلار است. همچنین فرونشست در اصفهان بخاطر توسعه صنعتی و کشاورزی تبدیل به فاجعه شده است. انرژی خورشیدی میتواند جایگزین مناسب کشت در زمینهای کشاورزی باشد. به این صورت که زمین کشاورز، به جای کاشت کم بهره و آب بر و غیر مقرون به صرفه میتواند مورد استفاده پنلهای خورشیدی باشد، که هم معیشت کشاورز را تامین کند و هم مانع از کشاورزی آب بر و غیر بهره ور شود. این کار میتواند با سرمایه گذاری بخش خصوصی یا اجاره پنلها توسط دولت به کشاورزان انجام پذیرد.
حل مشکل سوخت
مشکل سوخت جزو دو مسئله اصلی کشور است. سوخت ارزان و اعطای یارانه سوخت توسط دولت باعث ایجاد تورم افسارگسیخته، اتلاف منابع، افزایش قاچاق، برخورداری بیشتر ثروتمندان و بهم زدن طبقه اجتماعی شده است. هیچ دولتی هم جرأت واقعی سازی قیمت سوخت را ندارد. بنابراین دستیابی به منابع پایدار و نامحدود و ارزان از مهمترین سیاستهای دولتها در دنیا می‌باشد. توسعه بسیار پرسرعت باتری های لیتیومی و خودروهای برقی بر همین سیاست استوار شده است. دنیا فهمیده که دیگر سوختهای فسیلی آنقدر ارزشمندند که امکان سوزاندن آنها وجود ندارد، ضمن اینکه به از بین رفتن لایه ازن و گرم شدن زمین و مشکلات زیست محیطی می انجامند. بیایید زمانی را تصور کنیم که بیشتر برق کشور از طریق انرژی خورشیدی تامین و تمامی خودروهای کشور برقی میشد. دیگر نه خبری از دود و هوای آلوده بود و نه خبری از سوزاندن سوخت. کشور نفت خیزی مثل ما کل سوخت خود را تبدیل به فرآورده های پتروشیمی با ارزش افزوده بالا میکرد و با صادرات، کشور توسعه پیدا میکرد.
حل مشکل گرما و مشکلات زیست محیطی
هر فرآیند گرمایی یا سرمایی و یا محرکهای موتوری همه و همه نیازمند انرژی اند. این انرژی از طریق سوزاندن سوختهای فسیلی به دست می آید. که در فرآیند تولید آن گرمای زیادی وارد جو زمین میشود. افزایش کلونی گرمایی در شهرها منجر به استفاده بیشتر از انرژی جهت افزایش رفاه بیشتر خواهد شد. و این چرخه همینطور منجر به افزایش گرما و مشکلات زیست محیطی شده و زندگی را برای بشر سخت میکند. استفاده از اجاقهای برقی، خودرو های برقی ، و فرآیند تولید برق با گرمای بسیار کمتر از احتراق و سوختن میتواند به سرعت حیات طبیعی را به بشر برگرداند. همچنین برای جلوگیری از تبخیر آب تالابها و دریاچه ها و مناطقی که تبخیر آب مهم است مثل دریاچه ارومیه و تالاب‌های مهم ، پنلهای شناور میتواند کمک کند. اخیرا پنلهایی تولید شده که بسیار نازک و سبک هستند و برای حفظ حرارت امکان نصب آن روی دیوار بیرونی ساختمانها مناسبند.
حل مشکل اقتصادی
جمله معروفی است که میگوید اگر چیزی اقتصادش کار نکند، کار نمی کند.
یکی از عوامل مهم تورم کسری بودجه دولت است٫۶ عامل اصلی کسری بودجه اعطای یارانه است. بیشترین سهم از یارانه های دولتی بحث انرژی است. زمانی شما بتوانید بخش عمده انرژی خود را از خورشید تهیه کنید میتوانید در بودجه خود و موارد کلان اقتصادی جلو بیفتید و مشکلات اقتصادی را رفع کنید. خودروهای برقی تعمیر نگهداری کمتری دارند و استفاده از اجاقهای برقی جهت آشپزی توان صادراتی انرژی کشور را افزایش میدهد. جایگزینی پنل های خورشیدی در زمینهای کشاورزی هم کمک به اقتصاد کشاورزان میکند و هم منجر به توسعه اقتصادی انرژی خواهد شد. افزایش سهم از صادرات انرژی و کاهش وابستگی به انرژی به عنوان یکی از کشورهای مصرف کننده اصلی انرژی میتواند باعث رشد اقتصادی پایدار شود.
نگرش جهانی به انرژی خورشیدی در حال تحول است، با تمرکز بر سیاستهای حمایتی، سرمایه‌گذاری‌های کلان و اهداف بلندمدت برای کاهش وابستگی به سوختهای فسیلی و مقابله با تغییرات اقلیمی. با این حال، چالش‌هایی مانند نیاز به زیرساخت‌های مناسب، ذخیره‌سازی انرژی و تأمین مالی پروژه‌ها همچنان وجود دارد
