عباس عراقچی وزیرخارجه به اسرائیل هشدار داده است که ایران به هر حمله این رژیم پاسخ متناسب خواهد داد. همزمان اطلاعات درز پیدا کرده از تمهیدات اسرائیل برای حمله به ایران نشان از آمادگی برای انجام یک حمله با استفاده از موشکهای بالستیک دارد. از طرف دیگر شبکه الحره در گزارشی از زبان یک منبع بلندپایه اسرائیلی مدعی شده کشورهای حوزه خلیج فارس بر لزوم پاسخگویی سختگیرانه و شفاف به ایران تاکید کردهاند. اما در همین حین، بهنظر میرسد که ایالات متحده هرچند برخلاف ادعاهایش در جریان جزبهجز اقدامات نتانیاهو در منطقه و در قبال ایران قرار میگیرد اما چندان علاقهای به ایجاد یک جنگ منطقهای یا حمله گسترده اسرائیل به ایران در پاسخ به عملیات وعده صادق ۲ ندارد.
در خبرآنلاین با قاسم محبعلی کارشناس مسائل خاورمیانه درباره حمله احتمالی اسرائیل به ایران و پاسخ کشورمان به این حمله به گفتگو نشستهایم:
بعد از حمله احتمالی اسرائیل به ایران، پاسخ ایران با توجه به اینکه فشارها در داخل بیشتر از دو دفعه قبل خواهد بود، چطور باید باشد؟
این بستگی دارد که اسرائیل چطور به حمله وعده صادق ۲ پاسخ دهد و بعد ایران تصمیم بگیرد که آیا میخواهد وارد جنگ شود یا نه. چون اگر این کنش و واکنشها ادامه پیدا کرده و شدتش افزایش پیدا کند، طبیعی است که باید منتظر جنگ باشیم. بنابراین باید ببینیم مسئولین ما علاقهمند به ورود به جنگ با اسرائیل و آمریکا هستند یا خیر. اگر چنین علاقهای وجود داشته باشد باید پاسخی محکمتر از انچه اسرائیل انجام میدهد؛ بدهند که طبیعتا اگر باعث کشته شدن یا تخریب زیاد در سرزمینهای اشغالی شود باید منتظر پاسخ اسرائیل و حتی آمریکا باشیم. با توجه به گزینههایی که اسرائیل دارد و از بین چهار گزینهای که مطرح کرده یعنی مراکز نظامی، شخصیتهای نظامی و سیاسی، مراکز اقتصادی و هستهای، باید ببیینیم کدام یک را انتخاب میکند و طبیعتا میتوانیم بگوییم که کشور به هرحال باید برای جنگ آمادگی داشته باشد.
این جنگ با حملات قبلی ایران به اسرائیل تفاوتهای خواهد داشت.
بله آنها عملیات متقابل بودند. جنگ یعنی طرفین و به خصوص اسرائیلیها حداکثر تخریب را بهوجود میآورند و ایران هم مجبور است چنین کاری کند. در این صورت جنگی خواهد بود که نمیدانیم سرانجامش چه میشود.
ایران به چه مولفههایی برای پاسخ به اسرائیل در پیش دارد؟ پیش نیاز چنین برخوردی در منطقه از سوی تهران چه چیزهایی خواهد بود؟
اصل مطلب این است که منافع ایران ایجاب نمیکند که جنگی اتفاق بیفتد. باید تلاشها در این زمینه باشد که پیش از وقوع جنگ از طریق ارتباطات دیپلماتیک و سیاسی از طریق میانجیهایی مثل چین و حتی روسیه و کشورهای منطقه تلاش شود تا قضیه در همینجا متوقف شود. اگر بخواهد این ماجرا ادامه پیدا کند، میتواند منافع ملی ما را به طور کامل بهخطر بیندازد. ایران باید تمام تلاش را صورت دهد تا مانع از تجاوز نظامی اسرائیل شود. چون جنگ بسیار خسارتبار است و من فکر نمیکنم مردم ایران علاقه داشته باشند که جنگی رخ بدهد و شرایط اقتصادی، اجتماعی و سیاسی ایران و منطقه اجازه اینکه جنگ گسترده شود و در حد لبنان و غزه هم نماند و کشورهای زیادی را درگیر کند نیست. خیلی از کشورها مثل امارات و آذربایجان و… ممکن است دنبال بهرهبرداری از این شرایط برای خود باشند. بنابراین بهنظر میرسد بهتر است تلاش شود تا جلوی چنین جنگی گرفته شود.
تبعات پاسخ احتمالی ایران چیست؟ انتخابات آمریکا ۱۵ روز دیگر اتفاق میافتد. آیا این اتفاق تاثیری بر تبعات پاسخ ایران خواهد داشت؟
در مورد اسرائیل خیلی انتخابات آمریکا تاثیری بر مواضع این کشور در زمینه تلاویو نخواهد داشت. ممکن است دموکراتها تا انتخابات علاقهمند به جنگ گسترده نباشند. اگر ترامپ سر کار بیاید و او یک دورهای است و به رای در دور بعد نیاز ندارد، ممکن است همانطور که اشاره کرد، به اسرائیل توصیه کند مراکز هستهای ایران را زده یا به طور کلی با خواستههای نتانیاهو هماهنگ شود. اگر دموکراتها سرکار بیایند، باید تا ژانویه صبر کنیم چون تا آن زمان به هر حال بایدن رئیس جمهور است. ولی در هر حال خیلی تفاوتی ندارد. هر زمانی اسرائیلیها بخواهند به ایران حمله کنند، طبیعتا آمریکاییها از آن حمایت کرده و احتمالا در پاسخ اسرائیل مشارکت میکنند.
کشورهای عربی چطور؟
آنها بسیار علاقهمند هستند بین ایران و اسرائیل جنگ رخ داده و موقعیت ایران تضعیف شود و ایران آسیب ببیند. کشورهایی مانند امارات و عربستان و بحرین و حتی امارات از چنین اقداماتی از آن جهت استقبال میکنند که بتوانند از ایران امتیاز بگیرند.
عباس عراقچی در سفرهای اخیر خود قولی از کشورهای عربی طبق برخی ادعاها گرفته که از آسمان آنها برای حمله به ایران استفاده نشود…
کشورهای عربی مستقیما چنین چیزی را اعلام نکردند. آنها گفتهاند که بیطرف هستند. اما بیانیهای که با اروپاییها دادهاند در شرایط فعلی نشانه بسیار منفی و غیرمقبولی است.