صندوق‌ها یکی از بهترین ابزارهای سرمایه‌گذاری در بازار بورس هستند. برای ورود به بازارهای مالی تخصصی مثل بورس، بهتر است شناختی از میزان ریسک‌پذیری یا به عبارتی تحمل ریسک شخصی داشت. به صورت کلی، میزان ریسک دارایی‌هایی که مناسب سرمایه‌گذاری هستند توسط تحلیل‌گران و افراد متخصص بررسی و تعیین شده و می‌تواند نسبی باشد. ریسک سیستماتیک و ریسک غیر سیستماتیک دو دسته اصلی تقسیم‌بندی ریسک هستند. البته، ریسک سیستماتیک اجتناب‌ناپذیر و غیرقابل پیش‌بینی است مثل همه‌گیری بیماری کووید-۱۹ در سال ۲۰۲۰. با این وجود، برای پوشش این نوع از ریسک‌ها ابزارهای متنوعی در سرمایه‌گذاری وجود دارد مثل قراردادهای اختیار معامله و آتی.
سرمایه‌گذاری بر اساس میزان ریسک‌پذیری
همانطور که اشاره شد در بازار بورس ابزارهای متنوعی برای سرمایه‌گذاری وجود دارد. به طور مثال افرادی که دارای تحمل ریسک بالایی هستند معمولا در سهام، اوراق مشتقه (مثل قراردادهای اختیار معامله و آتی)، صندوق‌های سرمایه‌گذاری جسورانه و صندوق‌های سرمایه‌گذاری اهرمی سرمایه‌گذاری می‌کنند. در طرف مقابل، افرادی که دارای ریسک‌پذیری پایین هستند، معمولا در ابزارهای کم‌ریسک مثل اوراق با درآمد ثابت یا صندوق‌های با درآمد ثابت سرمایه‌گذاری می‌کنند. نکته‌ای که باید در سرمایه‌گذاری در نظر گرفت مدیریت ریسک است. در حقیقت، ریسک می‌تواند در هر نوع ابزار سرمایه‌گذاری وجود داشته باشد. برای نمونه، زمانی که تورم رشد پیدا می‌کند ارزش پول کاهش می‌باید. در چنین شرایطی، بهتر است در دارایی‌های مثل طلا، سهام و مسکن سرمایه‌گذاری کرد. از طرفی، سرمایه گذاری بلند مدت می‌تواند میزان ریسک یک دارایی را کم‌تر کند.
سرمایه‌گذاری کم‌ریسک در بورس
برای سرمایه‌گذاری کم‌ریسک در بورس بهتر است از ابزارهای غیرمستقیم مثل صندوق سرمایه‌گذاری استفاده کرد. صندوق‌ها بر اساس میزان ریسک به ترتیب از ریسک کم به زیاد به صندوق‌های درآمد ثابت، تضمین اصل سرمایه، مختلط، سهامی، بخشی،شاخصی، اهرمی و کالایی دسته‌بندی می‌شوند.
صندوق‌های سرمایه‌گذاری با درآمد ثابت به عنوان یکی از کم‌ریسک‌ترین ابزارهای سرمایه‌گذاری در بازار شناخته می‌شوند. این صندوق‌ها بدون توجه به نوسانات بورس، بازدهی تقریبا مشخصی به صورت سالانه دارند. سود آن به‌صورت روزشمار بوده و بیش‌تر ترکیب دارایی این صندوق‌ها را اوراق با درآمد ثابت تشکیل می‌دهند. از جمله این اوراق می‌توان به اوراق اخزا، گام، اجاره، مشارکت و مرابحه اشاره کرد. از مزایای این صندوق‌ها نقدشوندگی مطلوب و امکان تبدیل سریع واحدهای صندوق به وجه نقد است. معمولا صندوق‌های با درآمد ثابت مناسب افراد با ریسک‌پذیری بسیار پایین است. همچنین، سرمایه‌گذاران حرفه‌ای و ریسک‌پذیر نیز در روندهای نزولی بازار بورس، به دلایلی مثل بازدهی مثبت و ریسک پایین از صندوق‌های با درآمد ثابت استفاده می‌کنند.
صندوق‌های با درآمد ثابت در دو نوع اول و دوم در بازار بورس خرید و فروش می‌شوند. ترکیب دارایی این صندوق‌ها اندکی با یکدیگر متفاوت بوده و صندوق‌های نوع دوم ترکیب دارایی نسبتا کم‌ریسک‌تری در مقایسه با صندوق‌های نوع اول دارند.
از دیگر گزینه‌های سرمایه گذاری کم ریسک در بورس استفاده از صندوق‌های تضمین اصل سرمایه است. این صندوق‌ها دارای ترکیب دارایی منعطفی از سهام و اوراق با درآمد ثابت هستند و در طی مدت زمان مشخصی اصل سرمایه را در بازار بورس ضمانت می‌کنند. این نوع از صندوق‌ها امکان اختصاص دارایی‌های خود به صورت برابر به سهام و اوراق با درآمد ثابت را دارند. در نتیجه، برای سرمایه‌گذارانی که برای میان‌مدت قصد سرمایه‌گذاری در بازار بورس با ریسک کم را دارند، می‌توانند مناسب باشند.
سرمایه‌گذاری مناسب در دوران تورم
همانطور که پیش‌تر اشاره شد، هر نوع دارایی می‌تواند ریسک داشته باشد. در دوره‌هایی که نرخ تورم افزایش پیدا می‌کند، تنوع بخشی به سبد دارایی ممکن است ریسک افت سرمایه در برابر تورم را کاهش دهد. شاید در چنین شرایطی سرمایه‌گذاران بین سرمایه گذاری در ملک یا طلا دچار تردید شوند.
سرمایه‌گذاری در ملک نیاز به نقدینگی بالا داشته و از طرفی نقدشوندگی در این بازار کمی پایین است. برای سرمایه‌گذاری در طلا به صورت فیزیکی نیز ریسک نقدشوندگی، اصالت کالا و سرقت وجود دارد. به عنوان راهکاری مطمئن برای کسب بازدهی از طلا می‌توان از صندوق‌های سرمایه‌گذاری قابل معامله (ETF) مبتنی بر طلا استفاده کرد.
سرمایه‌گذاری در این صندوق‌ها نیاز به سرمایه زیادی نداشته و با چند صد هزار تومان نیز می‌توان واحدهای آن‌ها را در بازار سرمایه خریداری کرد.
برای تنوع‌بخشی به سبد دارایی می‌توان بخشی از دارایی را به صندوق طلا اختصاص که ضمن داشتن نقدشوندگی مناسب، معاف از مالیات بوده و می‌تواند در حفظ ارزش پول در برابر تورم موثر باشد.
