افزایش میزان مهاجرت به عراق توسط نیروی کار ماهر و ساده زنگ خطری جدی است که می‌تواند کشور را از نیروی کار فعال خالی کند. نزدیک بودن مرزی عراقی و برخی اشتراکات فرهنگی آن کشور با مناطق جنوبی و غربی به افزایش انگیزه مهاجرت جوانان دامن می‌زند.
جهانبخش سنجابی‌شیرازی، دبیرکل اتاق مشترک بازرگانی ایران و عراق، در آغاز درباره افزایش میزان مهاجرت به عراق به «انتخاب» گفت: مهاجرت تجار به عراق کم شیوع است و بیشتر نیرو کار به آنجا مهاجرت می‌کند. با توجه به نزدیکی‌های زبانی و فرهنگی در غرب و جنوب کشور، جوانان ترجیح می‌دهند به جنوب عراق و اقلیم کردستان و مرکز این کشور مهاجرت کنند. بالاخره عراق کشوری است که چند دهه رکود را پشت سر گذاشته است؛ با توجه به جو سرمایه گذاری های داخلی و خارجی الان وارد یک فاز جدی تر برای بازسازی شده است و هم نیاز به کالا و هم نیاز به خدمت در بازار عراق به صورت معنادار افزایش پیدا کرده است. به همین دلایل عراق به یک مقصد مهاجرت نزدیک تبدیل شده است.
وی در ادامه درباره انگیزه‌های مهاجرتی به عراق اشاره کرد: نیروی کار و نیاز به بخش کالا و اختلاف معنادار ارزش پولی بین عراق و کشور‌های همسایه به این مسئله دامن زده است. شاید بخشی از علل مهاجرت به عراق این است که نیروی کار ایرانی احساس می‌کند با همان زمان کاری که ایران انجام می‌دهد را اگر در عراق انجام دهد به سطح اقتصادی بهتری می‌رسد. آنجا البته به طور ویژه حقوق نمی‌دهند بلکه اختلاف ارزش پولی پررنگ است. عراق برای دو سال آینده بودجه ۱۵۳میلیارد دلاری تصویب کرده و رشد درآمد های نفتی عراق نیز علیرغم نوسانات بازار نفت چشم گیر است. در منطقه خاورمیانه مجموعه نیازمندی‌های عراق به نیروی کار و خدمات و کالا نسبتا بازار منحصر به فردی نسبت به جمعیت آن است. به همین دلیل دو گروه از ایران به عراق مهاجرت می‌کنند. یک گروه نیرو کار ساده هستند که حجم عمده مهاجرت را تشکیل می‌دهد، دوم نیز نیروی کار ماهر است که برای کارفرمای عراقی منطقی است که هزینه های اقامت یک نیروکار ماهر را بپردازد. اگر یک نیروکار ماهر ماهانه ۲ هزار دلار حقوق بگیرد، با پول ملی ما نزدیک صد میلیون تومان می شود و با توجه به میزان حقوق اداره کار در ایران بسیار رقم بالاتری است.
سنجابی‌شیرازی در پایان درباره میزان تجارت ایران و عراق گفت: عراق دومین شریک تجاری ماست؛ طبق آمار سه ماهه اول سال نیز عراق این جایگاه را حفظ کرده است. روند صادراتی ما به عراق نیز تا حد قابل توجهی حفظ شده است. اگر بتوانیم از ظرفیت های اقتصادیمان استفاده کنیم رشد قابل قبولی را در عراق به وجود می‌آوریم ما ۱۳ درصد سهم واردات عراق را داریم اما به راحتی قابل افزایش است. آنچه ما به عراقی ها می دهیم کمتر از اچ.اف کد هست. عراقی ها از بین ۱۲۰۰ اچ.اف کد نزدیک ۹۰۰ مورد آن را وارد می کنند و ما در میان این بازار سهم بسیاری می‌توانیم داشته باشیم.
